dersim-wiederaufbau.de

„Ser sera şima piroz bo!“ Millete Kurd niya vano. Le taye este ke „piroz“ nevane, çike Kurmanci de yeno vatene. Çi vane, „Ser sera şima bimbarek bo!“ Nezonene ke bimbarek qese Arabiyo. Qese Arap, Acem û Tirk rinde, le qese ke zaravonên Kurd ra yene, xirave. Na mentalite, mentalita koledariya. Koledariye, hen kerdo ke, hatta geneno nînu biya xori. İsone nîyanen endi baveriya xo kerda vînd. Karaktere nînan, şiyora karektere koledar. Koledar efendiyo, rind zaneno, çi ke koledar vano, rasta.

Qese, qese keno ra. Roze zu ceniya kokime Dersim'de benê doxtor. Doxtor perskeno,

„Najni kote to dezêno?“ Cenike saşbena û persena:

„Ero doxtor tiya?“ Doxtor vano ya. Cenike karina: „Ero Kirmancura doxtor nevejîne.“ Doxtor niyadano ke çare çino, hemşira Tirke ra vano ti muayene bike. Şima famkerd, cenika fikarî kotra bizone ke Kurdan ra doxtor vejîne.

Nika bêrime „Zîndî“. Na qese ra eve Tirki; canlı, eve İngilizi; live vane. Yani kes hortede çino, weşankerdişe TV ya ki radyo direkt vîrazino. Xeylê seran ra ave bî, o waxt name çi bî; Med TV, Medya TV mi vîra şiyo. Roze programe Kirmanci/Zazaki/Dimilki de zu (yew) mordem telefon kerd.

„Nê ro bira bira o çiko, şima derde ma kerde ra.“

Moderator Qemer Söylemez perskerd:

„Bira ala qeseybike, ma çira derde to kerde ra?“

„Zîndî çiko? Zazaki de zîndî çino.“

Mi o waxt cahilena şare ma tenena nejdi dîyê. İson ke cahil bî, bostene dey de, zê kê Tirk vane hasa şimara ci (gi) vejino. A ya bin ki, na mordem key û kot Kirmanci wend û universite qedana ke honde rind zaneno? Hem cahilo, hem ji rind zaneno. Îta mesele çika, ez bivajî. Programe Kurmanci de „zîndî“ nüsnenê. Na mordem ki bine tesire politika Tirkan de mendo, dişmenêna zimane Kurdan keno, coka hen vano. E ke canlı ya ki live bî nüsnê belka telefon nekeno. Bingeha na dişmenen de, dişmenena Şafiien esta. Millete Kurd jedetir Şafiiye. Devleta Tirk wajena ke millete Kurd züvinra dürbikero, virabikero ke rind idare bikero. Eve zimane Tirkan: Böl ve yönet. Live qesa İngilizono, le Alman ji na qese nüsnene. Qet kes ra mi ne hesno ke, live İngiliziya, çira şima nüsnene. Zimane millete Kurd de hîre çar zarav este. Kurmanci, Kirmanci, Sorani, Gorani zarave millete maye. Kam ke kokene xo naskeno û bine dara kulture Kurd de maneno, gereke verende qeseye zarave bîn bicero.

A ye ke dişmenene Kurden Şafiiyen kene û bine tesire siyasetane Tirkan de mende, ye vane „Zazaki zimano uluse Zazayeno û serbexoyo.“ Ez ke van rast niyo; na qesey 1980 ra dîma ame vatene. Kaye devleta Tirkan o. Alete na devleta faşist me bê. Qayil nebene. Lau bêrê ma dest berjime züvin û pero pîya zarava millete Kurd, ya ki zimane serbexo bo, şima Zazaki bivace, bîxelesnime. Roze ke demokrasi ame Kurdistan, o waxt coğrafya zimanê Kirmanc de, ya ki zarave Kirmanci/Zazaki wajime, doman mektev de bimîse. Mesele itade qedina? Le ez baverken ke nîne de dişmenena millete Kurd zaf xoriya. Çike peye nînan de devleta Tirk esta. Ez kotra wênen? Genelkurmay hete züde Zazayu qirkeno, hete binde vano „Zaza kardeşlerim“. Xebeta siyasetmedare Tirkan a viren, vilakerdena şare ma ya. Ma ke züvinra hasmekerime û züvinra nejdi meyerime, devleta Tırk adir kena horte ma. O waxt ziman serbexo ya ki zarave bo, qedino.

Reyna peyser şime zîndî ser. Roze program „zîndî“ bî. Zu mordem telefon kerd û Tirki qeseykerd. „Kızım Zindi aferim sana, bu işi iyi yapıyorsun.“ Yani; çena mi Zindi, aferim. Ti na kar rind kena. Mordem asimile biyo. Zimane maye nezoneno. Hen zoneno ke name a cenike zîndî yo. Gegane mi re maile xiravin yene. Qarine, çira ti niya nüsnena? Cahilen de niyaderê? Mi di mekteve girs qedenê, ez zimane Alman zonen û senik ki zimane İngiliz nasken, gramere zimane Tirkan zonen, peki ez nenüsnü û şimara prsbikeri û bimisî?

Coğrafya Kurdan serbexo nebiya ke ziman serbexo bo. Cografya ma bindeste koledarudera. Coka zerê şare maye bindest, je şare bin hîra niyo. Cahilen zafa. Şare ma ra zaf xayin, itirafçı, korucu vejine. Dişmenena nînu zaf girana. Yani gule ke ne erzene, kemerone dişmen ra xirave. Je heqlew (dimaşkîl) (akrep) xo zehirkene. İson ke cahil ne bî û verva xo dürüst bî, dost û dişmen naskerd, keso niyan hem ji verva şare xo dürüst vindeno. Ez nezonen ti kamji het dera. Rind bizone ke, kam ke leye şare xo de niyo, azadiya millete xo de ne xebetino, ha weş bo, ha ne bo, ez baverim endi meyito meyit.